Jedna z najsłynniejszych polskich powieści, w której wykreowany został jeden z najbardziej popularnych bohaterów popkultury. Nikodema Dyzmę spotykamy w obskurnej spelunie, gdzie próbuje zarobić na chleb, jako fordanser. Do Warszawy przybył z Kresów w poszukiwaniu pracy. Wcześniej był urzędnikiem na poczcie w Łyskowie, ale w wyniku kryzysu stracił tę pracę i teraz nie wiedzie mu się w znalezieniu
