Czerwone tarcze

"Czarne Miasto" może okazać się jednym z najważniejszych debiutów tego roku. Niesamowita powieść o losach śląskiej rodziny utrzymana w konwencji realizmu magicznego. Gdzieś, pośród ulic Czarnego Miasta, zagubione jest mieszkanie Wandy. Jest ogromne, ale choć całkowicie wypełniają je meble i wspomnienia, kobieta nie czuje się tu ani dobrze, ani w pełni bezpiecznie. Jej mąż, Zdzisiek, zginął przed laty w kopalni. Było to tego strasznego dnia zaćmienia. Ludzie, którzy szukali schronienia w naprędce budowanych korytarzach, ginęli pod zwałami czarnego gruzu. Wanda nadal nie może otrząsnąć się po tej tragedii. Jej córki próbują żyć normalnie, lecz wyjazd do Białego Miasta okazał się nie do końca skutecznym lekarstwem. Nadal dręczą je wspomnienia. Nadal wraca do nich koszmar sprzed lat. "Czarne Miasto" Marty Knopik trudno sklasyfikować. Zresztą nie wydaje się to sprawą absolutnie konieczną, choć warto pokusić się o jakieś porównania dla wygody przyszłego czytelnika. To książka zupełnie inna od tych, które wypełniają większość księgarnianych półek. Balansuje na pograniczu tego, co realne i tego, co realności się wymyka. Utkana jest z czarów, wspomnień, ulotnych przeżyć i tajemnic zaklętych często w na pozór zwyczajnych przedmiotach. Możemy tu więc mówić o realizmie magicznym, jak w przypadku "Stu lat samotności" Marqueza czy jednej z najwspanialszych powieści Olgi Tokarczuk, "Prawiek i inne czasy". Marta Knopik stworzyła jednak opowieść unikatową i w pełni własną. "Czarne Miasto" czyta się znakomicie i z prawdziwą przyjemnością błądzić można po meandrach tej wielowarstwowej prozy.

Afera związana z nielegalnym użyciem Pegasusa wybuchła w Polsce ponad dwa lata temu. Od tego czasu macki inwigilacji sięgały coraz dalej na świecie i wreszcie zaczęły przeważać głosy, że sprawę trzeba dogłębnie wyjaśnić. Ciekawym głosem w dyskusji stała się książka "Wielka inwigilacja. Kto, jak i dlaczego nieustannie nas szpieguje?". To był grudzień 2021 roku, kiedy Polacy dowiedzieli się z pierwszych doniesień prasowych o nielegalnej inwigilacji Pegasusem. Autor książki wykracza poza tą sprawę i traktuje kwestię szpiegostwa społeczności jako trampolinę do zadawania kolejnych, ważnych pytań. Na kartach publikacji kreślony jest obraz "wielkiej inwigilacji", która już dawno opuściła specjalistyczne laboratoria śledcze i trafiła bezpośrednio pod nasze strzechy. Czy można się przed tym ustrzec? Odpowiedź nie jest do końca optymistyczna, a związane jest to z ogromnym postępem cywilizacji cyfrowej na świecie. Całość pracy podzielona jest na bloki tematyczne. Mamy tutaj zatem rozdziały dotyczące inwigilacji prowadzonej zgodnie z prawem, której przeciwstawiona jest sprawa nielegalnego szpiegowania zlecanego przez czarne charaktery naszej rzeczywistości. Okazuje się, że takie działania prowadzą dzisiaj w zasadzie wszyscy: wielkie korporacje, politycy, służby specjalne, policja... Autor wskazuje na błędy, jakie popełniamy w toku codziennej rutyny obcowania z internetem oraz telefonami komórkowymi, podpowiada także metody radzenia sobie z tym stanem rzeczy. Czy jednak społeczeństwa są jeszcze w stanie posłuchać głosu rozsądku?

Najlepsza książka non-fiction roku 2017 według "Wall Street Journal" Dlaczego Leonardo da Vinci nie ukończył tak wielu ze swoich dzieł? Dlaczego jako zadeklarowany pacyfista konstruował machiny wojenne dla rodziny Borgiów? Dlaczego przez kilkadziesiąt lat wszędzie zabierał ze sobą Monę Lisę, jednak nigdy nie dokończył jej malować? Dlaczego pisał wspak i czy naprawdę toczył wojnę z Michałem Aniołem? Mike Lankford przybliża Włochy z czasów renesansu: zapachy, smaki i dźwięki. Czasy wojen, plag i intryg dworskich, zaciekle konkurujących ze sobą artystów oraz tyranów o morderczych skłonnościach i zamiłowaniu do sztuki. Przedstawia życie da Vinci jako powieść przygodową, fascynujące i pełne niebezpieczeństw - ucieczki, przetrwanie wojny u boku przyjaciela, Machiavellego, walka o możliwość tworzenia i niełatwe decyzje, jakie się z tym wiązały. Także te za cenę samotności. Rozbija mity i buduje Leonarda od nowa. Tworzy dla współczesnych czytelników portret geniusza, który od wieków pozostaje równie tajemniczy jak największe z jego dzieł, będących wyrazem buntu i niewyczerpanym źródłem inspiracji.

Wyrusz w niesamowitą podróż do Twojego wnętrza! Co prawda poznaliśmy już niemal każdy skrawek naszej planety, a jednak w naszych ciałach kryje się niezbadany świat mikrobów... Naukowcy dopiero zaczynają rozumieć, jak ważne są one dla naszego zdrowia. Wzmacniają system odpornościowy organizmu, trawią pożywienie, regulują metabolizm, a nawet wpływają na nasze zdrowie psychiczne! Macie apetyt na potężną dawkę wiedzy? Czy wasze kiszki grają już marsza? Przy pomocy zabawnych tekstów i zwariowanych ilustracji Katie Brosnan prowadzi nas przez cały proces trawienia – od momentu, gdy jedzenie trafia do naszych ust, aż do chwili, gdy odpady opuszczają ciało człowieka. Po drodze dowiadujemy się mnóstwa ciekawostek o ogromnym ekosystemie, który żyje wewnątrz nas.

Przejmująca powieść laureatki Nagrody Bookera Starożytna Troja przez ponad dekadę opierała się oblężeniu greckiej armii. Krwawy konflikt wziął się ze sporu o porwaną kobietę – Helenę. Z obozu Greków wojnie przygląda się inna kobieta – Bryzejda. Kiedyś była królową jednego z sąsiednich państewek, ale Achilles złupił jej miasto i zamordował męża oraz braci. Teraz Bryzejda jest branką Achillesa, jego nagrodą honorową. Gdy Agamemnon, brutalny wódz greckich sił, żąda Bryzejdy na własność, Achilles odmawia udziału w walkach, a trojańscy wojownicy coraz śmielej poczynają sobie na polu bitwy… Bryzejda jest niewzruszoną i chłodną obserwatorką potwornej wojennej codzienności. Tylko jedną spośród tysiąca kobiet żyjących za kulisami tej wojny – niewolnic, prostytutek, piastunek… Kobiet, których losy historia doszczętnie wymazała. Zapierająca dech w piersiach proza Pat Baker ożywia odległy świat greckiego obozu, a złożone portrety bohaterów oraz historie znane z mitologii opowiedziane z perspektywy kobiety zachwycają i skłaniają do refleksji.

Konkursy piękności odbywały się już w czasach starożytnych, lecz międzynarodową popularność zdobyły dopiero w dwudziestoleciu międzywojennym. To właśnie w latach 20. odbyły się w Polsce pierwsze wybory Miss Polonia, na których o tytuł najpiękniejszej Polki rywalizowały ze sobą przedstawicielki różnych miast, zawodów i warstw społecznych. Uczestniczki i laureatki przedwojennych konkursów piękności były kobietami o fascynujących życiorysach. Znajdziemy wśród nich zarówno spełnione żony i matki, jak i skandalistki, które prowadziły burzliwe życie uczuciowe. Zróżnicowane były również ich postawy w czasie II wojny światowej – niektóre zaangażowały się w działalność polskiego podziemia, inne zaś zdecydowały się na współpracę z Niemcami. Po wojnie często wybierały życie na emigracji, te zaś, które pozostały w kraju, nie miały w czasach PRL-u łatwego życia. Na podstawie artykułów prasowych, dokumentów i wspomnień Marek Teler opisuje przebieg konkursów piękności w II Rzeczypospolitej i przedstawia niezwykłe losy przedwojennych królowych piękności. Rozprawia się z mitami, które przez lata narosły wokół wyborów miss, tropi rozmaite skandale związane z konkursem i stara się zrozumieć, dlaczego cieszył się on tak dużą popularnością ze strony młodych dziewcząt.

Najnowsza książka Józefa Hena, kolejna dawka charakterystycznego spojrzenia na teraźniejszość i przeszłość. Zapiski migawek z życia wybitnego pisarza zatytułowane "Bez strachu. Dziennik współczesny". Publikacja "Bez strachu. Dziennik współczesny" to kolejny tom dzienników Józefa Hena. Po wydanej w 2018 roku książce "Ja, deprawator", pisarz podpisał z wydawcą umowę na kolejny tom swoich dzienników. I gdy nowe dzienniki były skończone i gotowe do opublikowania pod tytułem "Do was i od was", rozpoczęła się epidemia koronawirusa, ludzie poprzez lockdown i strach o własne zdrowie doświadczyli innego świata. Józef Hen, wraz z wydawcą, zdecydował wówczas, że ten inny świat powinien pojawić się i w jego książce. W ten oto sposób, po refleksji kończącej przygotowaną przez pisarza treść, autor dopisał zdanie "W tym miejscu książka miała się zakończyć" oraz kontynuował swoje obserwacje i rozmyślania przez kolejnych kilka miesięcy. Tytuł, "Bez strachu", można interpretować wielorako, choć sam autor mówi, że nie odnosi się on jedynie do koronawirusa. Tak się złożyło, że niemal na początku tego tomu opowiada on o zwalczaniu strachu podczas oblężenia we wrześniu 1939. Walka ze strachem jest więc klamrą spinającą całość. Pomiędzy codziennymi obserwacjami i spostrzeżeniami na temat otaczającej go rzeczywistości, Józef Hen snuje swoje wspomnienia z czasów wojny, a także swego życia przed wojną czy odnajdywania się w polskim socjalizmie. Jego opowieść smuci i bawi, wstrząsa i napawa nostalgią, przepełniona jest melancholią, ale niepozbawiona ironii. Józef Hen, a właściwie Józef Henryk Cukier, to urodzony w 1923 roku polski pisarz i publicysta żydowskiego pochodzenia, dramaturg, reportażysta i scenarzysta filmowy. Ma na swoim koncie reportaże, nowele, opowiadania, prozę historyczną, a także powieści dla dorosłych i młodzieży oraz scenariusze filmowe.