Odczytanie Listy. Opowieści o warszawskich powstańcach Żydowskiej Organizacji Bojowej

Lobotomia to kontrowersyjna metoda chirurgicznego leczenia zaburzeń psychicznych, dziś całkowicie zarzucona i potępiona. Zabieg ten, będący jedną z haniebnych kart w historii światowej medycyny, stanowi główny motyw powieści Samanthy Greene Woodruff "Żona lobotomisty". Książka powstała z inspiracji prawdziwymi historiami ludzi poddawanych zabiegowi lobotomii, który święcił triumfy w latach czterdziestych ubiegłego stulecia i stał się jedną z najchętniej stosowanych metod w terapii schizofrenii, innych chorób psychicznych, a nawet homoseksualizmu. Powieść jest fikcją literacką, ale doskonale pokazuje rzeczywiste konsekwencje, do jakich prowadziła pseudomedyczna technika lobotomii, a wśród nich były powikłania w postaci krwotoków śródczaszkowych i ropni mózgu, zaburzenia osobowości czy stany otępienne. Bohaterką powieści jest Ruth, kobieta wrażliwa na ludzkie cierpienie, decydująca się stawić czoła pseudomedycznej terapii oferowanej pacjentom przez jej męża - zagorzałego zwolennika lobotomii. "Żona lobotomisty" to historia życiowej drogi Ruth, której spojrzenie na małżonka ewoluuje od wiary w jego kompetencje i szlachetność do zwątpienia w słuszność metod terapeutycznych stosowanych przez lekarza.

Wiele czynności może mieć wpływ na przyrodę i nie brakuje w tym wszystkim zaskakujących powiązań! Właśnie to ukazuje ta książka dla dzieci, która w ciekawy sposób przedstawia wiele intrygujących zjawisk. Warto się o tym przekonać podczas czytania "Dlaczego orangutany nie lubią pasty do zębów?". Codziennie człowiek robi różne rzeczy. Nie zdaje sobie też sprawy z tego, jak jego działalność odbija się na samej naturze. Często również to, co pozornie wydaje się nie mieć żadnego związku ze sobą, łączy się bardziej, niż można by przypuszczać. Czy rowerzysta jeżdżący po Warszawie może ocalić niedźwiedzie polarne? W jaki sposób filmik z Internetu podróżuje po dnie morskim? Czy złota rybka czułaby się lepiej w rzece? Jaki kawałek świata znajdzie się w konsoli do gier? Dlaczego według pomidorów jest lepiej, kiedy nie spuszczamy wody w toalecie? No i co sprawia, że orangutany tak bardzo nie lubią pasty do zębów? Więcej odpowiedzi na podobne pytania znaleźć można w tej fascynującej książce! Początkowo mogą one wydawać się zwariowane, lecz w trakcie czytania dojdzie się do wniosku, że tak naprawdę mają sens. Jest to z pewnością pouczająca i ciekawa pozycja zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Dzięki niej można uświadomić sobie, jak małe i codzienne czynności wpływają na przyrodę blisko nas, a nawet po drugiej stronie kuli ziemskiej. Zawartość podana jest bez zbędnego moralizatorstwa i pesymizmu, za to sprawia mnóstwo radości.

PODZIEMNA WOJNA, O KTÓREJ NIE MIAŁEŚ POJĘCIA Zejścia do kanału boją się wszyscy. Polacy nie mają wyboru, znajdują w sobie odwagę. Niemcy nie odważą się na to nigdy. Będą wieszać granaty przy włazach i wrzucać je do środka. Będą blokować studzienki. Będą zabijać wycieńczonych podziemną wędrówką powstańców i cywilnych uciekinierów. Ukrywają się tam Żydzi po likwidacji getta. Łączniczki AK przeciskają się nimi, niosąc meldunki. Grupy szturmowe dzięki nim zyskują przewagę zaskoczenia. Gdy Powstanie upada, kanały stają się dla walczącej Warszawy ostatnią drogą ucieczki. Dla wielu – miejscem wiecznego spoczynku. Wojna w kanałach to opowieść o odwadze i strachu. O ciemności, której nie dało się oswoić. O przeraźliwej ciszy i złowieszczym echu. O ściskającym bólu i wycieńczeniu. Bo warszawskie kanały w czasie okupacji to śmiertelna pułapka i obietnica ocalenia.

Prawdy nie można pogrzebać na zawsze! Szesnastoletnia Odżibwejka Perry Firekeeper-Birch zawsze wiedziała, kim jest: bliźniaczką o buntowniczej naturze, niespokojnym duchem i najlepszą wędkarką na Sugar Island. Gdy w okolicy znika coraz więcej rdzennych kobiet, ciotka Perry zostaje uwikłana w morderstwo, a cmentarni złodzieje zarabiają na tym, co należy do plemienia Odżibwejów, w dziewczynie rodzi się potrzeba działania. Perry postanawia wziąć sprawy w swoje ręce i odzyskać dziedzictwo własnego ludu. Może liczyć jedynie na przyjaciół, a także na nadambitną siostrę bliźniaczkę oraz czarującego chłopaka wyznającego surowe zasady moralne. Rywalizacja, siostrzane sekrety i liczne niebezpieczeństwa nie powstrzymają jej przed próbą rozwikłania zagadki, nim zaginione kobiety i przodkowie zostaną utraceni na zawsze.

Klasyczna pozycja dotycząca powstania w getcie warszawskim, lektura obowiązkowa dla wszystkich zainteresowanych tematem. To bardziej opowieść o ludziach i ich losach, mniej o wojnie i Zagładzie w sensie historycznym. Autorka rozmawia z żydowskimi żołnierzami, uczestnikami powstania w getcie warszawskim: Szmuelem Ronem, MasząGlajtman-Putermilch, Pniną Grynszpan Frymer, Aronem Karmim, Lubą Gawisar, Adiną Blady-Szwajgier, Haliną (Chałka) Bełchatowską, Bronkiem Szpiglem i Kazikiem Ratajzerem. Klamrą całości są dwie rozmowy z Markiem Edelmanem, zastępcą komendanta Żydowskiej Organizacji Bojowej i ostatnim dowódcą powstania. Autorka gromadzi opowieści i szczegóły z wręcz buchalteryjną dokładnością, ale imponujący warsztat nie przesłania faktu, że „Ciągle po kole" to przede wszystkim opowieść o młodych ludziach, żyjących w cieniu Zagłady. Dzięki tej koronkowej materii możemy ich lepiej zrozumieć – nie jako postaci historyczne, raz na zawsze zamknięte w spiżowej biografii, ale po prostu jako młodych ludzi, próbujących łapać „okruchy życia”. Nowe wydanie uzupełniają obszerne przypisy, będące świetnym merytorycznym objaśnieniem przedstawianych historii. Jest również wzbogacone unikalnymi zdjęciami z niezwykłej kolekcji Łukasza Biedki. Jak pisze o kolekcji Autorka: „Nie jest ona zwykła, bo nie jest zwykły świat na nich, i jest niezwykła, bo po osiemdziesięciu latach możemy patrzeć w oczy tym, którzy wtedy byli”. Fotografie (publikowane po raz pierwszy!), zrobione najprawdopodobniej przez niemieckich żołnierzy, przedstawiają codzienność okupacyjnego życia polskich Żydów, nie tylko w warszawskim getcie, ale i w innych mniejszych gettach mazowieckich. Bezimienne portrety, sceny zbiorowe, wstrząsające sceny poniżania stanowią nie tyle uzupełnienie tekstu, ale pozwalają przez chwilę poczuć w przybliżeniu konkret tamtego świata i doświadczenia.

XXXIII stulecie. Ludzkość zdołała skolonizować liczne światy dzięki pomocy pokojowej i życzliwej pozaziemskiej cywilizacji Atilów i jej zaawansowanej technologii. Ale wiele statków kosmicznych, które wyruszyły na podbój kosmosu kilka lat przed pierwszym kontaktem z kosmitami, zaginęło w przestrzeni. Zagubione w bezmiarze kosmosu statki stały się łupem i stawką w rozgrywce między wszelkiego rodzaju grabieżcami. Aby odnajdować te statki pierwszych kolonistów, Agencja sformowała doborowe zespoły, a wśród nich zespół dowodzony przez Millę Aygon...

Kiedy w 1991 roku znana węgierska psycholożka Alaine Polcz opublikowała swoje wspomnienia, potwierdziło się wszystko to, o czym przez ostatnie pięćdziesiąt lat spekulowano i snuto domysły. Opinia publiczna w końcu usłyszała o horrorze kobiet uwięzionych na linii frontu w ostatnich miesiącach drugiej wojny światowej: głodzie, spaniu w piwnicach, nędzy, brudzie, wszach i chorobach, niecichnących ani na moment strzałach i regularnych gwałtach. O tym wszystkim, co nie mieściło się w podręcznikach i wzniosłych opowieściach. I o tym, co w nowym socjalistycznym państwie objęte było absolutnym tabu: przemocy seksualnej ze strony żołnierzy wyzwolicielskiej Armii Czerwonej. Koniec wojny, który zbiegł się z pierwszym rokiem jej nieszczęśliwego małżeństwa, pozostawił w Alaine Polcz, wówczas zaledwie dziewiętnastoletniej dziewczynie, duchową traumę i śmiertelną chorobę, a także poczucie wielkiego osamotnienia. Mimo tego Kobieta na froncie to portret osoby niezwykłego hartu ducha, z której wojenna gehenna wysysała chęć do życia, lecz nigdy nie odebrała człowieczeństwa, która szukała w sobie zrozumienia nawet dla oprawców, która całe późniejsze życie zawodowe poświęciła pracy z umierającymi i ich rodzinami i która przełamując zmowę milczenia, oddała sprawiedliwość cierpieniu wielu anonimowych kobiet.

Kim naprawdę był twórca Imperium Rosyjskiego? Fascynującym geniuszem, który słaby i zacofany kraj przekształcił w mocarstwo? Czy przerażającym szaleńcem, który bez wahania przelewał krew poddanych i własną ręką zadał śmierć zbuntowanemu synowi? Nigdy nie zostało rozstrzygnięte, kto naprawdę był ojcem Piotra, bo ani fizycznie, ani psychicznie nie był podobny do cara Aleksego. Piotr I Wielki, koronowany na cara w 1689 roku, w 1721 roku przyjmuje tytuł Cesarza Wszechrusi. Obala dawne obyczaje z niewiarygodną zaciekłością, obcinając brody i głowy, narzucając swym rodakom europejskie stroje i poglądy. Przeprowadza radykalne reformy administracji, prawa, finansów, gospodarki. Tworzy regularną armię i flotę. Wojuje kosztem tysięcy ludzkich istnień z Turkami i Szwedami. Poświęca życie tysięcy, wznosząc na moczarach nową stolicę – Sankt Petersburg. Kładzie podwaliny pod nowoczesny przemysł, buduje drogi, zakłada szkoły, unowocześnia rolnictwo. A wszystko za cenę zniewolenia narodu, wydanego na łup skorumpowanej biurokracji. Władca niezmierzonego kraju umie posługiwać się kompasem, siekierą cieśli i katowskim toporem. Buduje statki i wyrywa zęby swoim poddanym. To olbrzym, który góruje wzrostem nad otoczeniem. Mocarz, który łamie w rękach podkowy. Prostak, który znajduje upodobanie w obżarstwie, pijaństwie, rozpuście i błazenadach, rozmiłowany jest w europejskiej cywilizacji i przemocą chce do niej wprowadzić Rosję. Gdyby nie świadectwa historyczne, można by sądzić, że car Piotr I Wielki jest mitycznym tworem ludowej wyobraźni, nie zaś autentyczną postacią z krwi i kości.