Strug. Miarą wszystkiego jest człowiek

Pamiętnik najbliższej przyjaciółki Marii Rodziewiczówny zdeponowany w Bibliotece Jagiellońskiej, a spisany z nadzieją, że kiedyś będzie mógł dotrzeć do rąk czytelników autorki. Poznały się w czasie rodzinnych wizyt. Praca społeczna, wspólne zebrania i wycieczki zaowocowały stale pogłębiającą się przyjaźnią, na której charakter niewątpliwy wpływ miał podziw, by nie powiedzieć uwielbienie Jadwigi dla starszej o jedenaście lat Marii. Z czasem więzy przyjaźni zadzierzgnęły się jeszcze mocniej. W 1919 obie zamieszkały razem. Jadwiga stała się prawą ręką właścicielki Hruszowej, pomagała jej w prowadzeniu domu i ogrodu. Stała się dobrym i po trosze opiekuńczym duchem powieściopisarki, starającym się odsunąć od niej wszystko, co mogłoby stanowić przeszkodę w twórczej pracy. Dla siebie wybrała świadomie miejsce na drugim planie. Wszyscy zapamiętali ją jako osobę uśmiechniętą, pogodną... Towarzyszyła pisarce podczas wojen i pokoju, zarówno w Warszawie, jak i w Hruszowej. Była z nią aż do chwili śmierci. Wspomnienia spisane w niniejszej książce to zapis przepięknej przyjaźni, czy wręcz miłości dwóch niezwykłych kobiet, ale też zapis życia w wyjątkowych czasach i w wyjątkowych miejscach, które tak bardzo obie ukochały – Warszawie i Kresach.

W trakcie dwóch miesięcy 1944 roku zawarto kilkaset małżeństw, a mniej formalne związki we wszelkich możliwych konfiguracjach tworzyły się rozpadały każdego dnia. Praktycznie codziennie odbywały się koncerty, często w działających kawiarniach, a informowały o nich zgrabnie wykonane plakaty. W kinie pokazywano premierowe filmy, w radiu nadawano gorące newsy i przedwojenne szlagiery, a jeśli chodzi o prasę - konkurowało ze sobą kilkadziesiąt tytułów. Nie zapomniano nawet o pisemkach dla dzieci, podobnie zresztą jak o teatrach lalkowych. Bardzo sprawnie działała poczta, a komunikację zapewniły kilometry nowych ulic z odpowiednią sygnalizacją. Była też policja i sądy, ponieważ nie zabrakło, jak to w milionowym mieście, przestępczości. Wbrew pozorom zupełnie nieźle radziła sobie nawet warszawska roślinność - choć istotnie nie miała łatwego zadania. Ta książka to opowieść również o niej, podobnie jak o zwierzętach, a nawet o Wiśle. To opowieść o Życiu w sytuacji ekstremalnej, bo w Powstaniu Warszawskim nie tylko walczono i umierano, ale przede wszystkim starano się właśnie żyć. Nie wszędzie się dało, a tam gdzie jednak się dało, to zazwyczaj jednak tylko przez jakiś czas. A jednak próbowano. Gdzie tylko pojawił się najmniejszy wentyl wolności, odradzało się normalne życie. "W sierpniu, w naszej szczęśliwej dzielnicy było wszystko: biało-czerwone flagi, gazeta >Barykady Powiśla<, odezwy porozklejane na murach, komitet samoobrony (). Łapaliśmy audycje powstańczego radia. Zachłystywaliśmy się wolnością. Było, powtarzam, wszystko. A skoro tak, to musiał być i teatr" - wspominała Krystyna Berwińska, która właśnie na Powiślu współtworzyła w tych dniach teatrzyk "Kukiełki pod Barykadą". Powstanie nie było martyrologicznym capstrzykiem, staniem na baczność i recytowaniem "Roty" - choć bardzo się o to starano. Było przede wszystkim wielką eksplozją witalnej siły ówczesnych dwudziestolatków. A tego na szczęście nigdy, nigdzie i nikomu nie udało się do końca kontrolować.

Jeśli zachwycasz się popularnym ostatnio serialem, a nie znasz książki - musisz to koniecznie nadrobić! "Dewajtis" to klasyka literatury, którą zdecydowanie warto poznać. Przenosimy się na Żmudź w końcu XIX wieku. Młody Żmudzin, Marek Czertwan, po śmierci ojca musi zająć się majątkiem Poświcie, który należał do jego zaginionego przyjaciela. Chciałby usamodzielnić się i pójść własną drogą, jednak wrodzone poczucie obowiązku nie pozwala mu na to. Jedyne ukojenie znajduje przebywając przy starym dębie - tytułowym Dewajtisie. Gdy wreszcie zaczyna mieć szansę na szczęśliwe życie, zakochując się w młodej Irenie, duma i lęk przed osądem innych nie pozwala mu na okazanie uczuć. Rodziewiczówna, pisarka kontrowersyjna jak na swoje czasy, stworzyła piękną, pozytywistyczną powieść, w której pokazuje XIX-wieczny etos pracy u podstaw. Jednocześnie jednak nie stroni od ukazania negatywnych cech ziemiaństwa polskiego w czasach zaborów. W powieść wpleciony jest też element baśniowy, którego symbolem jest stary dąb.

Seryjna morderczyni. Sadystka. Szalona kobieta. Wampirzyca. Wilkołak. Wszystkie te epitety i określenia przypisywane są Elżbiecie Batory. Słynęła nie tylko z wyrafinowanego okrucieństwa, lecz także z nieprzeciętnej inteligencji i urody. Zwana „Panią na Czachticach” lub „Wampirzycą z Transylwanii”, przeszła do historii jako jedna z najokrutniejszych kobiet Europy. Do dzisiaj krążą opowieści o księżnej owładniętej obsesją wiecznej młodości, dla osiągnięcia której kąpała się we krwi młodych dziewic. Czy rzeczywiście jest odpowiedzialna za ponad sześćset zabójstw, które się jej przypisuje? A może krewna króla Polski Stefana Batorego była ofiarą intrygi uknutej przez jej krewnych do spółki z żądnymi władzy Habsburgami? Prawda wydaje się równie intrygująca jak legenda, która ciągnie się za „Krwawą Hrabiną”.

Czy interesuje Cię zgłębianie historii, lecz nie takiej podręcznikowej i opisanej suchym językiem? Książka Laurence'a Bergreena "W poszukiwaniu imperium. Francis Drake, Elżbieta I i burzliwe początki brytyjskiego imperium" jest propozycją dla wszystkich, którzy pragną przeczytać barwną opowieść wypełnioną przygodami związanymi z poszukiwaniem nowych lądów. Sir Francis Drake, wysłany najpierw potajemnie przez królową Elżbietę na wyprawę dookoła świata, a następnie uczestniczący w walkach z hiszpańską Wielką Armadą, od których zależało istnienie Anglii, był mistrzem żeglarstwa. Był uważany za bohatera, zresztą nie tylko w oczach monarchini. Jego zacięcie i dążenie do osiągnięcia szczytów sprawiło, że do dziś mówi się, że był wielkim odkrywcą i wybitną postacią, dzięki której mogło powstawać brytyjskie imperium. Książka, pełna interesujących faktów i mniej znanych ciekawostek, potrafi rozbudzić wyobraźnię i sprawić, że czytelnik nie może się od niej oderwać. Poznawanie od tej strony historii rozwoju imperium brytyjskiego jest z pewnością o wiele bardziej fascynujące niż czytanie podręczników do historii.

Złożona wizja pracy policji w prowincjonalnym miasteczku, fascynujące szczegóły śledztwa i skomplikowane relacje pomiędzy bohaterami powieści – doskonała propozycja dla fanów dobrych kryminałów. Kiedy Juliet Doyle znajduje w sypialni swojej córki Erin naładowaną broń, postanawia zwrócić się o pomoc do dawnego kolegi, starszego inspektora Alana Banksa. Okazuje się jednak, że stary przyjaciel jest